donderdag 23 december 2010

BELGISCHE GRENSVERHALEN

9de ETAPPE: Meeswijk (Maasmechelen)-Smeermaas (Lanaken)

Grensafstand: +/- 21 km.
Wandelafstand: +/- 21,5 km.

Ligging: provincie Limburg


Half december en de weersvoorspellingen beloofden niet veel goeds, toch reden we richting de Maasvlakte. Het was nog niet helemaal licht, maar toch startten we voor een dagje langs de oevers van de Maas. Het veerpont van Meeswijk naar Berg was al druk in de weer om de auto’s en voetgangers van de ene naar de andere kant te brengen, het bewijs dat er wel degelijk nood is aan een overzet tussen de twee landen.

Veerpont Meeswijk-Berg
Wanneer we het veerpont achter ons lieten, kregen we al meteen een zandweg doorheen een begrazingsgebied onder de voeten. Links zagen we het Nederlandse dorpje Berg dat zich met vele mooie woningen langs de oever van de Maas uitstrekt.

Het dorpje Berg
Grenspaal op de dijk
Eens goed en wel vertrokken, vielen de eerste sneeuwvlokjes zacht op ons neer en voelden we dat we een dagje de koude wind op kop gingen hebben. Na een tijdje verlieten we het begrazingsgebied en kregen een mooi zicht op een overstromingbekken dat in een zeer natuurlijk kader ligt. We verlieten even het pad om deze rustgevende plek van wat dichterbij te bekijken. Terwijl ik genoot van de omgeving maakte Rolf enkele beelden van deze licht bevroren en besneeuwde waterplas.

Overstromingsgebied
Genieten van het gebied
Terwijl we onze tocht verder zetten, passeerden we een kruisbeeld dat eenzaam in een weiland staat op korte afstand van de rivier. We gingen dit van wat dichterbij bekijken en lazen de tekst op het bijhorende plaatje. Wat op het eerste zicht een eenzaam en verlaten beeld leek, is bij nader inzien een uniek kruisbeeld. Het dateert uit de periode van de vijftiende tot begin negentiende eeuw, in deze tijd trokken de Maasschippers met hun trekschuiten over de Maas. In deze vierhonderd jaar werden deze schuiten door paarden van op het jaagpad over de rivier getrokken. Op sommige plaatsen moesten de paarden en de lijndrijvers omwille van de vaargeul van oever wisselen. Meestal moesten paard en ruiter al zwemmend naar de overzijde, wat niet zonder risico was. Dit ijzeren Maaskruis is nog het enige in ons land en is voorzien van een offerblok. De lijndrijvers stopten er munten in voor een veilige oversteek en er werd ook geofferd voor de lijndrijvers die de tocht niet overleefden.

Kruisbeeld met offerblok
Oversteekplaats voor ruiters en hun paarden
We gingen stroomopwaarts verder en het viel ons op hoeveel stroming er op de rivier zat. Genietend van het winterse landschap passeerden we het kleine gehucht Geneut, waar we de autosnelweg in zicht kregen. Wanneer we dichterbij kwamen, zagen we hoe deze grote weg de natuur hier in twee snijdt. Aan de constructie van de lange brug zagen we dat waar de grens loopt, de bouw opmerkelijk anders is in Nederland dan in België.

Snelweg over Maas
Kotem was de eerste gemeente langs Belgische zijde die we vandaag tegenkwamen en ook hier weer zagen we hoe men betonnen muren heeft aangebracht om de bewoners te beschermen tegen het alles vernietigende Maaswater. Verder wandelend door het licht besneeuwde landschap zagen we dat het middaguur alweer gepasseerd was. Al snel kwam Uikhoven in zicht en besloten we om hier even de Maas te verlaten en op zoek te gaan naar een tas heerlijke (warme) soep om ons te verwarmen. Zo kwamen we bij café Udec-Hoven. Tijdens de maaltijd geraakten we in gesprek met de patron. Deze wist ons te vertellen dat er in deze streek veel gefietst wordt en tijdens de zomermaanden er een gezellige drukte heerst met vooral Nederlanders die met het veerpont naar hier afzakken.

Opstapplaats van het zomerveerpont
Het veer is hier alleen bestemd voor fietsers en voetgangers, het vaart enkel van de lente tot de herfst en is reeds zeer vele jaren in privé-bezit. Zo gaat het ontstaan van het veer blijkbaar meer dan drie generaties terug en werd opgestart om de inwoners van Geulle de kans te geven om in Uikhoven te komen meefeesten. Het bestond toen uit niet meer dan twee houten bootjes met elkaar verbonden door een erbovenop aangebracht platform en dat was vastgemaakt aan een kabel die over de rivier gespannen werd. Door het roer om te zetten zorgde de stroming ervoor dat het veer van de ene oever naar de andere ging. Het is door de generaties heen uitgegroeid tot een volwaardig veerpont. Toch zal in de toekomst de overtocht een stuk langer worden, vermits ze de Maas langs Nederlandse zijde 40 à 50 meter breder gaan maken om overstromingen te vermijden. En zo konden we nog uren verder babbelen, maar we moesten verder want de avond zou verrassen. Zo stapten we weer de dijk op en de verkenningstocht kon verdergaan. Spijtig genoeg was de wind aangewakkerd en de regen bleef ook niet lang meer uit.

Even buiten de bebouwing van Uikhoven merkten we dat ook hier aan fruitteelt wordt gedaan, zo was men volop bezig met het snoeien van de boomgaarden. Even later kwamen we in Herbricht en hier bleek dat er nog maar enkele huizen bewoond waren. We vernamen dat deze kleine gemeente moet verdwijnen en plaats maken als overstromingsgebied. Spijtig, maar veiligheid boven alles.

Overstromingsgebied
Aan Nederlandse zijde van de rivier zagen we dat men al volop bezig was met de verbreding van de Maas. Het is iets dat zeker nodig zal zijn om de inwoners te beschermen tegen de ellende die overstromingen meebrengen, maar toch stelden we vast dat op deze manier de charme van de rivier en de omgeving zal verdwijnen.

Snelstromende rivier
Even later verlieten we de snelstromende rivier en kwamen aan de Zuid-Willemsvaart uit, die we niet overstaken. We kozen om door het natuurdomein te wandelen en bleven aan de rand van het kanaal stappen, na even splits dit kanaal zich. Wij volgden het kanaal dat de schepen naar Maastricht brengt, het water dat van ons weg liep, stroomt recht richting Albertkanaal.

Na een tijdje door de bossen te stappen verlieten we via een wildrooster dit domein en kwamen zo terug aan de Maas. We liepen nog +/- 500 meter en kwamen dan aan de grens. We draaiden hier rechts af en bleven zo net op Belgisch grondgebied. Na even stapten we over de Zuid-Willemsvaart en kwamen zo in ’t centrum van Smeermaas.
Hier stopten we met ons dagje langs de Grensmaas, maar spijtig genoeg was het nog steeds aan ’t regenen en dat in combinatie met de gure wind deed ons besluiten om de warmte van een café op te zoeken. Terwijl we een beetje opdrogen en de warme koffie aangenaam bij ons binnenliep, keuvelden we nog wat na om nadien huiswaarts te keren.

GOED OM WETEN.

*De routebeschrijving van deze tocht is te bekomen op brunojoosen@skynet.be
*Kaartgebruik: Topografische kaart 1/50.000, nr.26 Genk en nr. 34 Tongeren
*Overnachten Dilsen-Stokkem: Maascentrum De Wissen, Maaspark, 3650 Dilsen-Stokkem
Tel.: 089/75 21 71 of e-mail: info@dewissen.be
*Overnachten Smeermaas: Toerisme Lanaken of Bed en Breakfast “Aan de Maas”, Maasdijk 26, 3620 Smeermaas. Tel.: 089/46 29 70, www.aandemaas.be
*Bereikbaar: Meeswijk, De Lijn nr. 9-11 of 61 en belbus 725
Website: www.delijn.be
Smeermaas, De Lijn nr. 20 a, 26, 45 en 63
Website: www.delijn.be