vrijdag 8 januari 2010

Belgische Grensverhalen

3de ETAPPE: Weelde-Station - Weelde.

Grensafstand: +/- 25 km.
Wandelafstand: +/- 31 km.

Ligging: provincie Antwerpen
Zowel Weelde-Station als Weelde zijn deelgemeente van Ravels.


De lucht was zwaar bewolkt toen we op de voorlaatste dag van 2009 richting Weelde-Station reden. Aan deze vroegere grenspost hield onze vorige etappe halt. Hier bonden we dus onze wandelschoenen weer aan, om aan de derde dag van de Belgische grensverhalen te beginnen.

De grenspost langs de baan van Turnhout naar Baarle-Hertog (Nassau) is steeds een speciale overgang geweest. Baarle-Hertog is namelijk een Belgische gemeente die in kleine enclaves verdeeld ligt in Nederland. Zo moest men steeds de grens passeren om familie of vrienden te bezoeken, al ging men op bezoek in eigen land. Zo was het tot de opheffing van de grensposten steeds een omslachtig werk voor de inwoners van Baarle-Hertog om handel te drijven met hun eigen land. Steeds moesten ze ervoor zorgen dat ze de nodige papieren op zak hadden om goederen of dieren te verhandelen.

de natuur vlakbij de grenspost Weelde-Station
Terug naar de zwaarbewolkte ochtend. We lieten ons niet van de wijs brengen door de slechte weersvoorspellingen. De rugzakken om en weg waren we. Al vlug slingerden we tussen de plassen op de onverharde wegen, die ons richting de industrie van Weelde brachten. Deze industrie ligt aan de achterkant van het militair domein van Weelde. Terwijl we keuvelden over wat men hier allemaal produceert, werd het stilletjes aan duidelijk dat we onze regenkledij moesten bovenhalen, want de motregen was overgegaan in echte dikke regendruppels.

Eens de industriële bedrijvigheid achter ons lag, konden we vaststellen dat Weelde omgeven is door uitgestrekte akkers en weilanden. Het maakte ons duidelijk dat Weelde nog een echte landbouw gemeente is. Juist voor we het grondgebied van Poppel bereikten, moesten we noodgedwongen halt houden. We stonden voor een uitgestrekt, bosrijk terrein dat nergens betreden mocht worden. Het werd even uitzoeken hoe we hier best omheen raakten en toch zo dicht mogelijk bij de grens bleven. Die pauze was hét moment voor Rolf om enkele foto’s te maken van de lange, rechte landbouwwegen die Nederland inliepen.

typisch uitzicht op de akkers van Weelde
Noodgedwongen stapten we even weg van de grens en volgden een 500tal meter de baan van Weelde naar Poppel. Zo liepen we rond het privéterrein heen en kwamen te weten dat dit toehoorde aan een Karmelietenorde. Eens we de grote baan verlieten, kwamen we terug in de natuur terecht. Deze bosrijke omgeving ligt pal op de grens en draagt de naam “De Schrieken”. Even verder kwamen we op een fietspad dat eenzaam door de velden slingert. Van op het moment dat het pad naast het natuurdomein “Klotskuilheide” draait, volgden ook wij dit pad verder. Lopend langs dit domein vertelde men ons dat de uitgestrekte velden rechts van ons, rond de jaren 1900 toebehoorden aan een eigenwijze Nederlandse boer. Een klein stuk van zijn uitgestrekte landerijen lag op Belgisch grondgebied. Voor dit deel moest hij veel meer belastingen betalen, waardoor hij geen stuiver overhield van zijn oogst op Belgisch grondgebied. Hij dacht de oplossing gevonden te hebben en kwam op het plan om op een koude februarinacht de grenspaal, die te midden op zijn eigendom stond, uit te graven.

de ooit uitgegraven grenspaal
Eens deze groene oase voorbij, kwamen we in de uitloper van een verkaveling uit die bij het Poppels gehucht Aarle hoorde. Zo trok onze tocht verder van Aarle naar Maarle, een ander gehucht van Poppel. Het is wel duidelijk dat hier vroeger veel gesmokkeld werd, want de omgeving in deze streek roept nu nog steeds herinneringen op van vervlogen tijden. Toen kwamen we aan de baan van Poppel naar Tilburg, wat vroeger toch wel vrij grote grensovergang was. Voor ons werd het tijd om de natte kleding even aan de kapstok te hangen en een droge stoel op te zoeken in het plaatselijk grenscafé. Hier kwamen we te weten dat er sedert 1843 grenspalen zijn geplaatst tussen België en Nederland. Op bepaalde plaatsen vind je de grote gietijzeren palen, hiertussen werden de kleine arduinen grensstenen geplaatst. Het grondgebied Ravels telt 10 grote palen en 32 arduinen stenen.

Na de koffie werden er enkele foto’s genomen en nadien zetten we de benen weer in beweging om zo onmiddellijk in de bossen van Poppel terecht te komen. We liepen al een tijdje net naast de grens toen we de “Kapel van Rovert” tegenkwamen. Deze kapel werd gebouwd tussen 1736 en 1738 naar aanleiding van een opmerkelijke gebeurtenis: op 13 oktober 1735 werd in de St. Valentinus kerk van Poppel een diefstal gepleegd, een ciborie met geconsacreerde hosties en 2 zilveren kistjes met relikwieën werden meegenomen. De boeren uit de omgeving gingen op zoek naar de daders, zo kwamen ze in het gehucht Rovert een stuk vers omgewoeld grond tegen. Men ging aan het graven en al snel werden de hosties bovengehaald en ook de kistjes kwamen na een tijdje boven. Uit dankbaarheid liet pastoor Van Rijckevorsel deze kapel bouwen. Rond deze gebeurtenis bestaat ook een legende die zegt dat een herder op die plaats passeerde en zijn schapen knielden op de plaats waar de hosties begraven lagen. Naar aanleiding van deze legende werd een schilderij gemaakt door Zuster Augustina de Porta uit Turnhout. Dat doek is gerestaureerd in 1986 en hangt nu in de kapel.

Kapel van Rovert
Na deze halte ging de tocht verder langs zandwegen, die er door de aanhoudende regen als waterwegen bij lagen. Net op de grens wandelden we langs camping Tulderheide, waar veel Nederlanders een weekendverblijf hebben. We stapten nog even verder om onze tocht te beëindigen langs de baan van Weelde naar Hooge Mierde . Nat maar voldaan keerden we terug naar huis, waar een warme kachel ons verwelkomde.

GOED OM TE WETEN
*Kaartgebruik: Topogragische kaarten 1/50000, nr 2-8 Meerle-Turnhout nr 3-9 Arendonk
*Overnachten: Weelde-Station en Weelde: Toerisme Ravels, Kloosterstraat 4, 2380 Ravels
Website: www.toerismeravels.be
*Openbaar vervoer: Weelde-Station en Weelde bereikbaar met openbaar vervoer De Lijn.
Website: www.delijn.be