dinsdag 8 december 2009

Belgische Grensverhalen

2de ETAPPE: Meerle - Weelde-Station

Grensafstand: +/- 28 km.
Wandelafstand: +/- 26 km.

Ligging: provincie Antwerpen
Meerle is een deelgemeente van Hoogstraten.
Weelde - Station behoort tot de gemeente Ravels.


Onze tweede etappe was op een zondagmorgen in de tweede helft van november. De hemel was zwaarbewolkt, maar dat kon ons niet afschrikken om voor de tweede maal op stap te gaan langs onze landsgrens. De tocht begon waar we een maand geleden gestopt waren, op de baan van Meerle naar Ulicoten. Op de plaats waar een bord de richting Hoogstraten aangeeft, kwamen onze benen in beweging en weg waren we.

De eerste kilometers volgden we de weg richting Hoogstraten, deze weg loopt evenwijdig met de grens. In deze typische landbouwstreek maakte we even een zijsprongetje in de velden om een beeld te maken van een smokkelpaadje van weleer. Maar we merkten al snel dat we in ’t oog werden gehouden. Nog voor Rolf zijn toestel terug kon opbergen, kwam een fietser haastig aangereden. Het leek een jager te zijn. Van ver had hij gedacht dat wij verkeerde dingen van plan waren met de rust van het wild, maar we stelden hem gerust en vertelden hem dat onze interesse meer uitging naar de Belgisch - Nederlandse grens.

smokkelpaadje van weleer
Na deze korte halte ging onze tocht verder via slingerende, verkeersarme wegen tot we in de Gouverneursbossen terechtkwamen. Eens deze bossen verlaten, kwamen we al snel in het gehucht Hal terecht. In dit typisch landbouwersgehucht is het een afwisseling van varkens- en melkveebedrijven. Even verder kwamen we dan alweer in de pure natuur terecht. We liepen nu pal op de grens met aan de rechter zijde het Nederlandse natuurdomein “’t Merkske” en aan de andere zijde hielden Belgische bomen ons gezelschap. Hier staken we de Mark over en zagen hoe deze rivier al kronkelend ongeveer 1,5 km de natuurlijke grens vormt met het Nederlandse Castelré. Nu kwamen we vrij dicht bij het centrum van Minderhout en daar trok een vrij grote kapel onze aandacht. Eens dichterbij maakten we kennis met de “Kapel Onze-Lieve-Vrouw van den Akker”. Deze kapel werd in 1650 gebouwd door Pastoor Walter Van Dijck (broer van de beroemde kunstschilder Antoon). Terwijl Rolf enkele beelden maakte, nam ik een kijkje binnenin en stond verwonderd over de hoeveelheid kaarsjes die hier branden bij het Mariabeeld.

Kapel Onze-Lieve-Vrouw van den Akker
We zetten onze wandeling verder en na ongeveer een kilometer gestapt te hebben, krijgen we een oude watermolen in het zicht. Eens we wat dichterbij kwamen, zagen we dat het “De Laermolen” was en dat we op grondgebied Hoogstraten aangekomen waren. Bij deze molen hielden we even halt en kwamen te weten dat van deze molen al sprake was in 1381 en dat hij eigendom was van de Heren van Hoogstraten. Hij brandde af tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1586), daarna begon men hem in steen op te trekken (1615) en werd hij meermaals verbeterd tot een dubbele molen met een strodak over de Mark (1716). De in 2000 gerestaureerde molen is open op de tweede en vierde zondag van de maand.

Terwijl we verder stapten, kwam het gevoel op dat het stilaan tijd werd om de innerlijke mens te versterken. En jawel, een wonder geschiede: een café kwam inzicht. Na een hapje en een drankje konden we weer verder en maakten we kennis met het Antwerps- Brabantse “Beekdal ’t Merkske”, een grensoverschrijdend natuurgebied. De wandelingen door deze streek vertrekken langs de baan van Wortel naar Castelré ter hoogte van de grens.

De middag was inmiddels gepasseerd en de aanwakkerende wind zorgde ervoor dat het dikke wolkendek plaats maakte voor het zonnetje. Voortgedreven door de wind kwamen we in de bossen van Wortel kolonie terecht, deze voormalige landloperkolonie is gelegen in een uitgestrekt bossen- en natuurgebied. Ten midden van dit gebied kwamen we “Moeras Eendeven” tegen. Van dit moeras werd enkele jaren geleden de afvoergracht gedicht zodat het waterpeil al snel met een meter steeg. Het waterpeil was door de jaren heen zo gezakt dat het gebied volledig verboste met wilg en zwarte els. Het nu afstervende hout laat men staan omwille van de grote waarde voor allerlei organismen, het is ook de beschutting voor vele watervogels. De dode bomen worden nu door de vogels gebruikt als zangpost, zo tref je hier de tortel, koekoek,… aan. Het herstel van het waterpeil heeft ook invloed op de aanwezigheid van vele amfibieën zoals de kamsalamander, alpenwatersalamander,… . Tevens is het de ideale broedplaats van vele zeldzame watervogels. Eens we het domein rond de strafinrichting verlieten, kwamen we al vlug aan in Zondereigen, een deelgemeente van Baarle- Hertog. De gemeente is alom gekend om zijn vele enclaves, een mooi voorbeeld van hoe Belgen en Nederlanders vreedzaam naast elkaar wonen.

Moeras Eendeven
Langs de baan Zondereigen- Baarle Hertog kwamen we een toch wel opmerkelijk monument tegen dat ons bijna 100 jaar terug in de tijd bracht. Het vredesmonument “De Dodendraad” gaat terug naar de Eerste Wereldoorlog, in dit conflict wilden België en Nederland neutraal blijven. Via Frankrijk zetten de Duitsers de opmars door ons land verder om op 3/11/1914 Meerle en Zondereigen te bezetten. Om het illegale grensverkeer tegen te houden, installeerde de Duitse Militaire Overheid vanaf april 1915 van Knokke tot Voeren een driedubbele afsluiting langs de grens met Nederland, over een lengte van 316 km. De middelste en tevens hoogste versperring was geladen met elektrische hoogspanning van +/- 2000 volt.

Monument Dodendraad
Zo ging onze zwerftocht verder langs de kerk van Zondereigen en even verder wandelden we dan weer langs slingerende zandwegen verder en kwamen zo terecht aan het “Bels Lijntje”. Deze oude spoorlijn tussen Turnhout en Tilburg, waar al lang geen trein meer passeert, is omgetoverd tot een fietspad. Het werd alweer stilletjes donker en de wolken pakten zich hoe langer hoe dichter bij elkaar tot ze uiteindelijk hun inhoud loslieten en we nog goed nat aan Weelde-Station aankwamen. Aan deze vroegere grensovergang besloten we om een punt te zetten achter deze dag. Het was toch donker en onze kelen voelde droog aan, tijd dus voor een frisse pint in café De Grens.

GOED OM WETEN.
*Kaartgebruik: Topografische kaart 1/50.000, nr 2-8 Meerle – Turnhout.
*Overnachten Meerle: Toeristische dienst, Vrijheid 149, 2320 Hoogstraten.
Website: www.hoogstraten.be
*Overnachten Weelde Station: Toerisme Ravels, Kloosterstraat 4, 2380 Ravels
Website: www.toerismeravels.be
*Openbaar vervoer, Meerle en Weelde Station bereikbaar met De Lijn.
Website: www.delijn.be